Cần thiết ban hành Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở

Công an tỉnh tổ chức hội nghị tập huấn cho lực lượng bảo vệ dân phố

Dự thảo Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở (Dự thảo Luật) gồm 5 chương, 31 điều. Bản chất của luật này là điều chỉnh lại các lực lượng, chức danh đã được thành lập, hoạt động từ ngay sau Cách mạng Tháng 8 năm 1945 và hiện nay đang hoạt động ở địa bàn cơ sở để kiện toàn, thống nhất thành một lực lượng chung.

Bộ Công an đã nghiên cứu, kế thừa các quy định của pháp luật hiện hành, được thực tiễn kiểm nghiệm, đánh giá là phù hợp, còn giá trị để quy định đối với lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở. Đồng thời bảo đảm không làm tăng biên chế, không tăng chi ngân sách nhà nước, không chồng chéo và mâu thuẫn với các văn bản luật khác.

Dự thảo Luật quy định lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở là lực lượng quần chúng tự nguyện được tuyển chọn tham gia vào tổ bảo vệ an ninh, trật tự; làm nòng cốt trong xây dựng mô hình tự quản về bảo vệ an ninh, trật tự trên địa bàn cấp xã và hỗ trợ lực lượng công an trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự, phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ, xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.

So với quy định của pháp luật hiện hành, lực lượng bảo vệ dân phố, công an xã bán chuyên trách được thực hiện công tác quản lý, trực tiếp thực hiện biện pháp bảo đảm an ninh, trật tự thì Dự thảo Luật đã điều chỉnh thay đổi về vị trí, chức năng của các lực lượng này sau khi được kiện toàn thống nhất.

Đó là chuyển từ vị trí, chức năng quản lý, trực tiếp thực hiện biện pháp bảo đảm an ninh, trật tự sang vị trí, chức năng là lực lượng hỗ trợ công an cấp xã thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự và làm nòng cốt trong xây dựng mô hình tự quản, tự bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.

Dự thảo Luật quy định kiện toàn thống nhất lực lượng bảo vệ dân phố, lực lượng công an xã bán chuyên trách đang được tiếp tục sử dụng hiện nay và các chức danh đội trưởng, đội phó đội dân phòng thành một lực lượng chung với tên gọi là lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, được bố trí theo mô hình tổ bảo vệ an ninh, trật tự ở thôn, tổ dân phố, đơn vị dân cư tương đương.

Các chức danh tổ trưởng, tổ phó tổ bảo vệ an ninh, trật tự đồng thời là đội trưởng, đội phó đội dân phòng. Đối với chức danh đội viên đội dân phòng và tổ chức, hoạt động, nhiệm vụ, chế độ, chính sách của lực lượng dân phòng thực hiện theo quy định của Luật Phòng cháy và chữa cháy.

Việc điều chỉnh theo hướng nêu trên sẽ bảo đảm không làm tăng số lượng người tham gia hoạt động, không làm tăng chi ngân sách và góp phần kiện toàn, tinh gọn thống nhất một đầu mối; cắt bỏ được các khoản chi hỗ trợ cho nhiều lực lượng hiện nay đang tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; bảo đảm linh hoạt, chủ động, nhanh chóng trong chỉ đạo, điều hành, thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự và phòng cháy, chữa cháy ở địa bàn cơ sở.

Dự thảo Luật cũng quy định về quan hệ công tác, phối hợp của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở với Hội đồng nhân dân, UBND xã; với người đứng đầu thôn, làng, ấp bản, tổ dân phố, đơn vị dân cư tương đương; với lực lượng dân quân tự vệ, đoàn thể quần chúng, tổ chức quần chúng tự quản ở địa phương, dân phòng, hòa giải viên cơ sở, lực lượng bảo vệ cơ quan, doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức đóng trên địa bàn cấp xã.

Về bảo đảm điều kiện hoạt động của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở là bảo đảm cân đối trong tổng mức chi thực tế hiện nay của các địa phương đang thực hiện và không làm tăng chi ngân sách nhà nước khi luật này được ban hành.

Theo đó, Dự thảo Luật quy định lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở được hưởng mức hỗ trợ thường xuyên hằng tháng; tiền đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế; được bố trí địa điểm, nơi làm việc, bồi dưỡng, huấn luyện, trang bị công cụ hỗ trợ, trang phục, huy hiệu, phù hiệu, biển hiệu, giấy chứng nhận; giải quyết trường hợp khi thực hiện nhiệm vụ bị ốm đau, tai nạn, chết, bị thương, hy sinh.

Theo dự thảo, Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở đi vào cuộc sống sẽ không làm tăng số lượng người tham gia hoạt động, không làm tăng chi ngân sách nhà nước. Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở sẽ hỗ trợ công an cấp xã thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự, nòng cốt trong xây dựng mô hình tự quản, tự bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, góp phần đảm bảo ổn định tình hình an ninh trật tự địa bàn.